Phân biệt rối loạn tiền đình và thiếu máu não
Rối loạn tiền đình là bệnh lý thường gặp hiện nay. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người thường nhầm lẫn giữa rối loạn tiền đình và thiếu máu não.
Rối loạn tiền đình là thế nào?
Rối loạn tiền đình là bệnh gây nên bởi các tổn thương hệ thần kinh, tai, tim mạch, mắt, tâm thần. Trong một số trường hợp, thuốc có thể là nguyên nhân gây nên rối loạn.
Triệu chứng thường thấy ở người bị rối loạn tiền đình là: Chao đảo, mất thăng bằng, khó đứng hoặc ngồi vững; Hoa mắt, chóng mặt; Đau cả đầu; Ù tai; Có thể rơi vào trạng thái mất ý thức hoặc ngất... Bệnh có thể tiến triển mạn tính và dần trở thành rối loạn tiền đình nặng, ban đầu chỉ là một cơn chóng mặt đột ngột thoáng qua, sau đó, các dấu hiệu này xảy ra thường xuyên hơn.
Tuy nhiên, để chẩn đoán và xác định vị trí tổn thương một cách chính xác, người ta thường chia triệu chứng bệnh ra làm 3 nhóm:
Chóng mặt: Ảo giác về sự di chuyển của môi trường xung quanh hoặc bản thân, thường là cảm giác xoay tròn hoặc bập bềnh. Những triệu chứng kèm theo bao gồm buồn nôn, đổ mồ hôi, mất cân bằng, nhìn mờ. Nguyên nhân gây bệnh thường là do tổn thương ở dây thần kinh ngoại biên hoặc trung tâm của hệ thống tiền đình.
Mất thăng bằng: Cảm giác không cân bằng, không vững hoặc như say rượu. Nguyên nhân: Mất đồng bộ giữa các thông tin từ tiền đình, tiểu não, cảm giác sâu, mắt, ngoại tháp.
Ngất: người bệnh có thể rơi vào trạng thái mất ý thức hoặc ngất, kèm theo đổ nhiều mồ hôi, cảm giác buồn nôn, mắt mờ. Nguyên nhân là do tưới máu não giảm, gặp trong tụt huyết áp, rối loạn chức năng tim hoặc phản xạ thực vật.
Triệu chứng thường thấy ở người bị rối loạn tiền đình.
Nguyên nhân rối loạn tiền đình
Rối loạn tiền đình xảy ra khi có sự hoạt động không bình thường ở hệ thống này, có thể là do tổn thương:
Do trung ương: thiếu máu não, xuất huyết não, u não vùng hố sau, xơ cứng rải rác...
Do ngoại biên: Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính, chóng mặt sau chấn thương đầu, bệnh lý Méniere, viêm mê đạo, viêm thần kinh tiền đình, bệnh lý nhiễm độc tiền đình, phục hồi chức năng não sớm, tránh di chứng lâu dài, tai biến, u não là biến chứng do rối loạn tiền đình.
Mối liên hệ giữa thiếu máu não và rối loạn tiền đình
Thiểu năng tuần hoàn não chỉ là một trong những yếu tố gây nên rối loạn tiền đình. Thiểu năng tuần hoàn não là một bệnh rất thường gặp ở lứa tuổi trên 50 và những người mắc các bệnh tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu, thừa cân béo phì, bệnh lý tim mạch... Các biểu hiện đặc trưng của thiểu năng tuần hoàn não thường gặp vào lúc nửa đêm hoặc gần sáng, bao gồm: Nhức đầu, chóng mặt, mất thăng bằng; Buồn nôn hoặc ói mửa; Rối loạn vận động/cảm giác: liệt tê yếu nửa người, liệt mặt...Rối loạn thị giác: song thị, nhìn mờ, có ám điểm, ảo thị hoặc rung giật nhãn cầu; Rối loạn thính giác: Ù tai và giảm thính lực; Rối loạn nuốt, đại tiểu tiện...
Nguyên nhân thiểu năng tuần hoàn não bao gồm 3 nhóm nguyên nhân chính gây ảnh hưởng đến lưu lượng máu lên não:
Do huyết khối: do cục máu đông hình thành ở nhóm các động mạch lớn nuôi não (động mạch cảnh trong, động mạch não giữa, động mạch đốt sống...), chủ yếu do hiện tượng xơ vữa động mạch.
Do thuyên tắc: gây tắc nghẽn bởi các cục máu đông hình thành ở nơi khác và di chuyển lên não gây tắc mạch, thường có nguồn gốc từ tim (rung nhĩ, bệnh lý van tim, nhồi máu cơ tim...).
Do huyết động: như tụt huyết áp, nhồi máu cơ tim, rối loạn đông cầm máu...
Phần lớn người bệnh đều có sự nhầm lẫn giữa 2 bệnh này bởi vì thiểu năng tuần hoàn não và rối loạn tiền đình đều có những dấu hiệu giống nhau như nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn nhưng thực tế thì 2 căn bệnh này có nguyên nhân gây bệnh khác nhau.
Thiểu năng tuần hoàn não cũng gây một số triệu chứng giống rối loạn tiền đình.
Thiểu năng tuần hoàn não là trạng thái suy giảm lượng máu đến nuôi não do các bệnh mạn tính gây ra như tăng huyết áp, xơ cứng mạch não, các bệnh van tim, rối loạn nhịp tim, suy thận mạn. Bên cạnh đó còn có một số yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh như nghiện bia rượu, thuốc lá, stress, thừa cân, béo phì, ít vận động.
Rối loạn tiền đình là bệnh lý gây ra trạng thái mất cân bằng làm cho người bệnh có biểu hiện chóng mặt, ù tai, buồn nôn, đi đứng lảo đảo rất khó chịu.
Nhìn chung, rối loạn tiền đình và thiếu máu não đều có những biểu hiện rất giống nhau bao gồm các triệu chứng của hệ thống tiền đình: hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn... Xét về định nghĩa và nguyên nhân, thiếu máu não chỉ là một trong nhiều yếu tố gây nên rối loạn tiền đình. Ở một bệnh nhân bị thiếu máu não, nếu không được chẩn đoán sớm thì sẽ dẫn đến di chứng và tàn tật hay có thể dẫn đến tử vong.
Để điều trị dứt điểm và ngăn ngừa tái phát, người bệnh nên hiểu rõ căn nguyên của 2 căn bệnh rối loạn tiền đình thiếu máu não, tránh nhầm lẫn và đặc biệt là không được tự ý mua thuốc uống. Thay vào đó, nên tìm đến bác sĩ chuyên khoa khám để tìm ra nguyên nhân gây đau đầu, chóng mặt thường xuyên và có hướng điều trị kịp thời.
Quốc Trưởng – Theo SKĐS
